Wykup przedmiotu leasingu i jego sprzedaż – skutki podatkowe

Środek trwały wykupiony po zakończeniu umowy leasingu może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu (KUP). Jednak jego dalsza sprzedaż będzie rodziła skutki w podatku dochodowym i VAT - innymi słowy trzeba będzie zapłacić podatek od sprzedaży wykupionego przedmiotu.

Wykup za ułamek wartości rynkowej i jego skutki

Przedmiot leasingu po umownej „preferencyjnej” cenie (np.:  1% wartości) wykupić może jedynie leasingobiorca. Osoba trzecia może także wykupić przedmiot od leasingodawcy, jednak tylko za cenę rynkową. Sprzedaży wcześniej wykupionego środka trwałego z leasingu nie można dokonać po cenie niższej od jego wartości rynkowej. Najczęściej będzie ona znacznie większa niż wysokość wykupu, zatem przedsiębiorca wykaże dochód, a co za tym idzie zostanie z podatkiem do zapłacenia…

W uprzywilejowanej sytuacji są osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą i wspólnicy w spółce cywilnej, gdyż nie muszą wprowadzać wykupionego przedmiotu do firmy, tylko „zostawić” go sobie na cele prywatne – o czym w dalszej części artykułu.

Wykup i podatek dochodowy (PIT, CIT)

Wykup jest kosztem uzyskania przychodu. Jeżeli wartość wykupu nie przekracza 10 tysięcy złotych wtedy można:

• zaliczyć przedmiot do środków trwałych i dokonywać odpisów amortyzacyjnych na zasadach ogólnych lub dokonać jednorazowego odpisu
• nie zaliczać przedmiotu do środków trwałych, tylko zaliczyć wykup bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodu (więcej: Jak zaliczam w koszty wykup w leasingu operacyjnym?)

W przypadku gdy cena wykupu przekracza 10 tysięcy złotych, to przedmiot należy przyjąć na stan środków trwałych i go amortyzować. Chyba, że jego przewidywany okres użytkowania nie przekroczy 12 miesięcy, to wówczas istnieje możliwość zaliczenia wykupu bezpośrednio w koszty podatkowe.

Co z PIT/CIT w przypadku sprzedaży?

Cena uzyskana ze sprzedaży będzie oczywiście przychodem podatnika, a co za tym idzie może powstanie obowiązek uiszczenia podatku dochodowego.

Wykup i VAT 100%

Jeżeli przedmiotem leasingu jest przedmiot, od którego przysługuje pełne odliczenie VAT (np.: samochody ciężarowe, maszyny i urządzenia, itp.), to oczywiście można odliczyć cały VAT z faktury „wykupowej”.

Co z VAT (100%) w przypadku sprzedaży?

Odsprzedaż wykupionego przedmiotu leasingu, od którego zakupu przysługiwało 100% będzie również „ovatowana”. Powstanie konieczność zapłaty VAT należnego od ceny sprzedaży.

Wykup i VAT 50% - czyli samochody osobowe

Od kwoty wykupu samochodu osobowego z leasingu można odliczyć tylko 50% VAT.

Co z VAT (50%) w przypadku sprzedaży?

Jednak przy jego odsprzedaży (od 1 kwietnia 2014) trzeba naliczać VAT w pełnej wysokości (pełna stawka 23%). Chyba, że podatnik używał pojazdu wyłącznie do czynności zwolnionych z VAT, wówczas może zastosować stawkę zwolnioną.

Konieczność naliczenia pełnego VAT przy odsprzedaży teoretycznie ma rekompensować system korekt. W skrócie działa on tak, że sprzedając samochód osobowy w ciągu 60 miesięcy od jego zakupu (lub w ciągu 12 miesięcy jeżeli kosztował nie więcej niż 15 tys. złotych) będzie można skorygować (czyli odzyskać) część nieodliczonego przy zakupie VAT. Tylko część, ponieważ im później nastąpi sprzedaż, tym (proporcjonalnie) mniej tego VAT będzie można odzyskać, a im szybciej, tym więcej. Po upływie 60 miesięcy (lub po upływie 12 miesięcy jeżeli samochód kosztował nie więcej niż 15 tys. złotych) nie będzie można odzyskać już choćby złotówki.

Jednak w przypadku leasingu ta „rekompensata” jest tylko teoretyczna, bo wykup z leasingu odbywa się z reguły za kwotę symboliczną (np. 1% początkowej wartości pojazdu), więc ewentualna kwota VAT do odzyskania jest z reguły groszowa.

Sposób obliczania korekty wraz z przykładową tabelką prezentujemy w poradniku: Zasady odliczania VAT od samochodów firmowych - należy przewinąć do akapitu: Zasady opodatkowania sprzedaży używanych samochodów firmowych - obliczanie korekty VAT

Jak uniknąć podatku? Osoby fizyczne mogą zastosować wykup prywatny w połączeniu z darowizną

Jak widać, sprzedaż wykupionego z leasingu przedmiotu (zakładając, że kwota wykupu była niewielka) najczęściej wiąże się z koniecznością zapłaty podatku.

Przedsiębiorcy, aby uniknąć konieczności jego zapłaty, często, w miesiącu sprzedaży wykupionego przedmiotu zawierają kolejną umowę leasingu na nowy przedmiot, a środki uzyskane ze sprzedaży przeznaczają na czynsz inicjalny do nowej umowy. Taka operacja pozwala cieszyć się nowym samochodem, czy innym dobrem inwestycyjnym, a opłacony czynsz inicjalny, który można zaliczyć jednorazowo w koszty powoduje, że zmniejsza się podstawę do opodatkowania. Na marginesie – postępując w ten sposób można sfinansować dużo droższy przedmiot nie zwiększając miesięcznych obciążeń, co opisujemy tu: Bierzesz auto w leasing? Po 3 latach możesz wziąć nawet o połowę droższe za tę samą ratę

W lepszej sytuacji, o czym wspominaliśmy na początku, są osoby fizyczne prowadzące działalność oraz wspólnicy w spółkach cywilnych, którzy mogą zastosować wykup prywatny, następnie przekazać wykupiony przedmiot w formie darowizny członkowi najbliższej rodziny, który następnie będzie mógł go sprzedać po pół roku bez podatku PIT/CIT oraz VAT.

Wyszukiwarka ofert leasingowych

Skontaktuj się z najlepiej ocenianymi leasingodawcami,
otrzymaj od nich oferty leasingu
i w prosty sposób wybierz tańsze finansowanie

Sprawdź, jak działa Wyszukiwarka

Chcesz dowiedzieć się więcej?

Autor: Michał Krupiński

Jestem autorem tego artykułu. W branży leasingowej działam od 2000 roku, co – jak łatwo policzyć – daje ponad 20-letnie doświadczenie. Od 2009 jestem wydawcą i współzałożycielem serwisu FmLeasing.pl.

Chętnie odpowiem na pytania dotyczące niniejszej publikacji. Kontakt i więcej informacji o mnie na stronie: Michał Krupiński